बैंक अफ इङ्गल्याण्डका पूर्व गभर्नर कार्नी क्यानडाको प्रधानमन्त्री बन्दै

काठमाडौँ – क्यानडाको लिबरल पार्टीले आइतबार मार्क कार्नीलाई दलको नेतामा निर्वाचित गरेको छ । सत्ताधारी दलको नेता निर्वाचित भएसँगै उनी प्रधानमन्त्री ट्रुडोको उत्तराधिकारीका रूपमा सरकारको पनि नेतृत्व गर्नेछन् ।

मार्क कार्नी बैंक अफ इङ्गल्याण्डको ३०० वर्षभन्दा लामोको इतिहासमा गभर्नर बन्ने पहिलो गैर–ब्रिटिश व्यक्ति हुन् । जसले सन् २०१३ मा उक्त पदको पदभार ग्रहण गरेका थिए । त्यसअघि क्यानडाको केन्द्रीय बैङ्कका पूर्व गभर्नर भइसकेका कार्नीले संयुक्त राज्य अमेरिकाको राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको नेतृत्वले क्यानडामाथि ‘अँध्यारा दिन’ को सुरूवात गरेको बताएका छन् ।

कार्नीले ‘क्यानेडियाली कामदार, परिवार र व्यवसायहरूमाथि आक्रमण’ गरेको आरोप लगाउँदै तत्काल अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पविरुद्ध कडा अडान लिएका हुन् ।

“हामी उहाँलाई क्यानडाका बिषयमा सफल हुन दिन सक्दैनौं”, लिबरल पार्टीका निवर्तमान नेता प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडोको स्थानमा आगामी दिनमा पदभार ग्रहण गर्ने ५९ वर्षीय कार्नीले भने, “कार्नीले लामो समयसम्म काम नपाएको हुन सक्छ । अब उसको काम सुरू हुनेछ ।”

क्यानडामा अक्टोबरसम्ममा चुनाव गरिसक्नुपर्ने छ तर केही हप्ताभित्रै मध्यावधि निर्वाचन हुन सक्छ । हालको जनमत सर्वेक्षणले विपक्षी कन्जरभेटिभ्सलाई थोरै मनपर्ने व्यक्तिका रुपमा प्रस्तुत गरेको छ ।

ओटावामा पार्टी समर्थकहरूको विशाल भीडलाई सम्बोधन गर्दै कार्नीले ट्रम्पको नेतृत्वमा रहेको संयुक्त राज्य अमेरिकाले क्यानडालाई नियन्त्रण गर्न खोजिरहेको चेतावनी दिए । “अमेरिकीहरू हाम्रो स्रोत, हाम्रो पानी, हाम्रो भूमि र हाम्रो देश चाहन्छन्,” उनले भने।

“यो हामीले विश्वास गर्न नसक्ने तर देशले सामना गरिरहेको अँध्यारो दिन हो।

यसअघि बैङ्क अफ क्यानडा र बैङ्क अफ इङ्ग्ल्याण्ड दुवैको नेतृत्व गरेका कार्नीले आफ्ना मुख्य प्रतिद्वन्द्वी ट्रुडोका पूर्व उपप्रधानमन्त्री क्रिस्टिया फ्रिल्यान्डलाई पराजित गरेका हुन् ।

करिब एक लाख ५२ हजार मत खसेकोमा कार्नीले ८५.९ प्रतिशत मत प्राप्त गरेका थिए । फ्रिल्याण्डलाई केवल आठ प्रतिशत मात्र भोट परेको छ ।

कार्नीले ट्रम्पको विरुद्धमा उभिने वाचाका साथ चुनाव प्रचार गरेका थिए ।

अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले क्यानडालाई गाभ्ने र क्यानाडाको अर्थतन्त्रको प्राणको रूपमा रहेको द्विपक्षीय व्यापारलाई अस्तव्यस्त बनाउने कर वृद्धिका विषयमा बारम्बार सार्वजनिक धारणा राख्दै आएका छन् ।

नतिजा घोषणा हुनुअघि बिदाइ समारोहलाई सम्बोधन गर्दै ट्रुडोले भने, “क्यानडाका नागरिकले हाम्रो छिमेकीबाट अस्तित्वको चुनौतीको सामना गरिरहेका छन् । आगामी नेतृत्वले यसको कुशलतापूर्वक समाधान निकाल्नेछ ।”

– ‘सबैभन्दा गम्भीर सङ्कट’ –

ओटावाको चुनावी नतिजाको खुशीयाली मनाउँदै पार्टीका वफादार कोरी स्टिभेन्सनले भने, ’लिबरल पार्टीको भविश्यप्रति आशा जागेको छ।”

“हामीले अर्को चुनावमा टोरी नेता पियरे पोइलिभ्रेविरुद्ध प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने र डोनाल्ड ट्रम्पसँग सम्झौता गर्न सक्ने व्यक्ति छानेका छौं,” उनले एएफपीसँग भने।

लिबरल पार्टीको दलको नेता निर्वाचित भएपछि कार्नीले भने, “मेरो अनुभवले हामीलाई अमेरिकी राष्ट्रपतिको कुटनीतिक प्रतिरोध गर्न र आफूलाई क्यानडाको एक अनुभवी आर्थिक सङ्कट प्रबन्धकको रूपमा उभ्याउन सफल बनाउनेछ । उनले सनु २००८/००९ को वित्तीय सङ्कटको माध्यमबाट बैङ्क अफ क्यानाडा र बैङ्क अफ इङ्ग्ल्याण्डलाई २०१६ को ब्रेक्जिट मतदानपछिको उथलपुथलको माध्यमबाट नेतृत्व गरेका थिए ।

एङ्गस रिडले बुधबार सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्कअनुसार क्यानडेलीहरूले कार्नीलाई ट्रम्पविरुद्ध प्रतिस्पर्धा गर्न मनपर्ने विकल्पको रूपमा हेर्छन्, जसले सम्भावित रूपमा लिबरलहरूलाई विपक्षी कन्जरभेटिभहरूभन्दा बढी विश्वास रहेको पुष्टि गर्छ ।

एक सर्वेक्षणमा सहभागीमध्ये ४३ प्रतिशत उत्तरदाताले ट्रम्पसँगको सम्झौताका लागि कार्नीलाई सबैभन्दा बढी विश्वास गरेको बताएका छन् भने ३४ प्रतिशतले पोइलिभ्रेलाई समर्थन गरेका छन् ।

जनवरीमा ट्रुडोले राजीनामा दिने घोषणा गर्नुअघि लिबरलहरू चुनावी सफायातर्फ अघि बढिरहेका थिए, तर नेतृत्व परिवर्तन र ट्रम्पको प्रभावले नाटकीय रूपमा दौडलाई कडा बनाएको छ।

ओटावामा पूर्व सांसद फ्रान्क बेलिसले एएफपीसँग भने, “मलाई लाग्छ कि हामीलाई लगभग चार महिना अघि नै जानकारी भइसकेकोे थियो र अब हामी जहाँ हुनुपर्ने थियो, त्यहीँ फर्किसकेका छौँ।”